Dieper ingaan op de nieuwe Wet Seksuele Misdrijven
Vandaag wil ik dieper ingaan op de nieuwe Wet Seksuele Misdrijven, die op 1 juli van kracht is geworden. Deze wet introduceert belangrijke wijzigingen die beter aansluiten op de huidige tijdsgeest en een veiliger klimaat bevorderen. De belangrijkste veranderingen in de nieuwe wet zijn: het vastleggen van consent als norm, de strafbaarstelling van seksuele intimidatie, zowel offline als online, en de bescherming van kinderen tegen seksuele benadering. Ik zal concrete voorbeelden geven van wat deze veranderingen betekenen in de praktijk.
Belangrijkste veranderingen in de nieuwe wet
Consent als norm: Seks zonder wederzijdse instemming is nu strafbaar. Eerder moest dwang of geweld bewezen worden bij verkrachting en aanranding, wat vaak moeilijk was vanwege situaties zoals freezing (het bevriezen van het slachtoffer uit angst). Nu ligt de nadruk op wederzijdse instemming (consent), en het ontbreken hiervan is voldoende voor strafbaarheid. Dwang en geweld werken strafverzwarend, maar zijn niet langer een vereiste. Consent blijkt uit non-verbale en verbale communicatie, en als je twijfelt, moet je stoppen om te checken of er instemming is.
- Strafbaarstelling van seksuele intimidatie: Seksuele intimidatie, zowel offline (zoals straatintimidatie) als online, is nu strafbaar op grond van de nieuwe wet. Dit betekent dat acties zoals aanhoudend achtervolgen, seksuele opmerkingen maken, of ongewenste gebaren maken in de openbare ruimte of online, onder deze wet vallen.
- Niet elk nafluiten is strafbaar; het moet een seksuele component en een bepaalde indringendheid hebben, zoals iemand hoer of slet noemen, aanhoudend achtervolgen of ongewenste seksuele gebaren maken.
- Bescherming van kinderen: Het sturen van seksueel getinte berichten naar kinderen (sexchatting en grooming) is expliciet strafbaar gesteld onder de nieuwe wet.
Waarom deze wet belangrijk is
Veel slachtoffers kregen bij de politie te horen: “Oké, je bent verkracht, seksueel geïntimideerd, je kind wordt online seksueel benaderd, maar het is niet strafbaar.” Dit verandert nu. Slachtoffers kunnen nu aangifte doen als de ander had moeten weten dat er geen instemming was voor seks. Dit verlaagt de drempel voor het doen van aangifte aanzienlijk.
Hoe zit het met bewijs?
De bewijsvoering in zedenzaken blijft uitdagend. Hoewel dwang niet meer bewezen hoeft te worden, moet het ontbreken van consent aangetoond worden. Dit kan bijvoorbeeld door verklaringen van betrokkenen, communicatie zoals appgesprekken of ander bewijsmateriaal. Het blijft echter lastig om aan het bewijsminimum van twee wettige bewijsmiddelen te voldoen, zeker in situaties zonder fysiek bewijs of getuigen. Wettig en overtuigend bewijs kan bestaan uit verklaringen van aangeefster en verdachte, DNA bewijs, telefoongesprekken, getuigen die verklaren over de situatie of toestand van het slachtoffer, emoties van het slachtoffer die passen bij het strafbare feit, emoties en gedragingen van de verdachte voor of na de verkrachting, en schakelbewijs.
Bij schakelbewijs gaat het om een bewijsvoering waarbij voor de bewezenverklaring van een feit mede redengevend wordt geacht de – uit één of meerdere bewijsmiddelen blijkende – omstandigheid dat de verdachte bij één of meer andere strafbare feiten betrokken was. Wanneer er meerdere slachtoffers zijn die hebben verklaard over dezelfde verdachte, dan kunnen hun verklaringen over en weer als steunbewijs gebruikt worden. Er moeten dan kenmerkende overeenkomsten zijn tussen de diverse verklaringen, zoals de modus operandi van de verdachte.
Concrete voorbeelden van seksuele intimidatie
Niet elk nafluiten op straat is strafbaar. Het moet een seksuele component en indringendheid hebben, zoals iemand hoer of slet noemen, aanhoudend achtervolgen of ongewenste seksuele gebaren maken. Deze concrete voorbeelden helpen om de wet beter te begrijpen en toe te passen. In jurisprudentie zijn deze voorbeelden verder uitgekristalliseerd, en ik ben benieuwd naar hoe dit in de praktijk wordt toegepast.
Jouw rechten en acties
Heb je seksuele intimidatie, aanranding of verkrachting meegemaakt? Wil je weten wat je rechten zijn en wat de mogelijkheden en gevolgen van aangifte zijn? Neem dan vrijblijvend contact op voor meer informatie en rechtsbijstand!
Ik hoop dat deze wet bijdraagt aan maatschappelijke verandering en een respectvoller en veiliger klimaat.
